Świece zapłonowe to jedne z tych elementów układu zapłonowego, o których często zapominamy, dopóki nie zaczną sprawiać problemów. Tymczasem to właśnie one odpowiadają za zainicjowanie procesu spalania mieszanki paliwowo-powietrznej w cylindrach silnika spalinowego. Ich stan techniczny ma bezpośredni wpływ na moc, kulturę pracy, a także spalanie paliwa przez nasz pojazd. Zrozumienie ich roli i zasad działania pozwoli nam lepiej zadbać o nasze auto.
Jak działają świece zapłonowe?
Podstawowa funkcja świecy zapłonowej polega na wytworzeniu iskry elektrycznej o odpowiedniej energii. Ta iskra, przeskakując między elektrodami świecy, zapala sprężoną w cylindrze mieszankę paliwowo-powietrzną. Proces ten musi być precyzyjnie zsynchronizowany z ruchem tłoka i pracą zaworów, aby zapewnić optymalną wydajność silnika. W nowoczesnych silnikach, sterowanych elektronicznie, moment zapłonu jest stale korygowany przez komputer, aby zoptymalizować proces spalania w każdych warunkach pracy.
Rodzaje świec zapłonowych – co warto wiedzieć?
Rynek oferuje nam różne rodzaje świec, różniące się budową i materiałem elektrod. Najczęściej spotykane są świece z elektrodą centralną i boczną wykonaną z miedzi lub niklu. Bardziej zaawansowane technologicznie są świece irydowe oraz świece platynowe. W tych ostatnich stosuje się metale szlachetne na końcówkach elektrod, co przekłada się na ich znacznie dłuższą żywotność i stabilniejszą pracę. Świece irydowe charakteryzują się wyjątkowo niskim napięciem potrzebnym do wytworzenia iskry, co redukuje obciążenie cewki zapłonowej i poprawia efektywność spalania.
Kiedy wymienić świece zapłonowe?
Żywotność świec zapłonowych jest ograniczona i zależy od wielu czynników, takich jak styl jazdy, jakość paliwa czy sam typ świecy. Producenci samochodów podają zalecane interwały wymiany, które zazwyczaj wahają się od 20 000 do nawet 100 000 kilometrów. Jednakże, warto zwracać uwagę na sygnały wysyłane przez samochód. Objawy zużytych świec to między innymi: nierówna praca silnika na biegu jałowym, utrata mocy, zwiększone zużycie paliwa, problemy z uruchomieniem silnika, a także zapalenie się kontrolki „check engine”.
Objawy awarii świec zapłonowych
Ignorowanie tych symptomów może prowadzić do poważniejszych uszkodzeń silnika, na przykład do uszkodzenia katalizatora lub filtrów cząstek stałych w silnikach Diesla. Uszkodzona świeca może nie wytwarzać iskry w ogóle lub wytwarzać ją nieregularnie, co zakłóca proces spalania. W silnikach benzynowych może to skutkować wypadaniem zapłonów, a w silnikach Diesla, które wykorzystują świece żarowe do rozgrzewania komory spalania, problemy z rozruchem zimnego silnika są najbardziej odczuwalne.
Jak prawidłowo dobrać i wymienić świece?
Dobór odpowiednich świec do samochodu jest kluczowy. Zawsze należy kierować się zaleceniami producenta samochodu, które znajdziemy w instrukcji obsługi pojazdu lub poprzez katalogi producentów części zamiennych. Wymiana świec zapłonowych nie jest zazwyczaj skomplikowaną czynnością i można ją wykonać samodzielnie, posiadając odpowiednie narzędzia. Należy jednak pamiętać o kilku ważnych zasadach: odłączeniu akumulatora przed rozpoczęciem pracy, użyciu klucza dynamometrycznego do dokręcenia nowych świec, aby uniknąć uszkodzenia gwintu w głowicy silnika.
Narzędzia potrzebne do wymiany świec
Do wymiany świec zapłonowych potrzebny będzie przede wszystkim specjalny klucz do świec, który jest zazwyczaj nasadką o odpowiedniej średnicy i długości, często z gumowym elementem w środku, ułatwiającym wyjęcie świecy. Dodatkowo przyda się zestaw kluczy nasadowych i przedłużek, a także śrubokręt do demontażu osłon silnika, jeśli są zamontowane. Warto również zaopatrzyć się w preparat do czyszczenia styków oraz smar do gwintów świec, jeśli producent takowy zaleca.
Konserwacja i przegląd świec
Regularny przegląd stanu świec zapłonowych podczas serwisowania samochodu może pomóc we wczesnym wykryciu potencjalnych problemów. Mechanik może ocenić stopień zużycia elektrod, obecność nagaru czy uszkodzeń izolatora. W niektórych przypadkach, po oczyszczeniu i sprawdzeniu odstępu między elektrodami, można jeszcze przez pewien czas użytkować świece, jednak w większości sytuacji zaleca się ich wymianę zgodnie z zaleceniami producenta lub gdy tylko pojawią się pierwsze niepokojące objawy.
Wpływ świec na osiągi i ekologię
Stan świec zapłonowych ma bezpośredni wpływ nie tylko na kulturę pracy silnika, ale także na jego osiągi i emisję spalin. Nowe, sprawne świece zapewniają optymalne spalanie mieszanki, co przekłada się na pełną moc silnika i niższe zużycie paliwa. Z kolei zużyte lub uszkodzone świece mogą prowadzić do niepełnego spalania, zwiększenia ilości szkodliwych substancji w spalinach, a tym samym negatywnie wpływać na środowisko naturalne i nasze rachunki za paliwo. Dbając o stan świec, dbamy również o portfel i planetę.
